Je eetpatroon voelt misschien vertrouwd, maar het Voedingscentrum heeft de richtlijnen aangepast, wat je routine in een ander licht plaatst. Twijfel je weleens over hoeveel vlees nog verstandig is of hoe je plantaardiger kunt koken zonder gedoe?
In deze blog lees je wat er verandert, waarom dat nu speelt en hoe je dit moeiteloos kunt toepassen met behulp van duidelijke keuzes en voorbeelden.
Nieuwe koers in de schijf van vijf
De Schijf van Vijf blijft bestaan, maar de inhoud krijgt andere accenten. De bekende vijf vakken blijven herkenbaar, terwijl plantaardige opties nadrukkelijker naar voren worden geschoven.
Het uitgangspunt verandert niet: in één oogopslag zien wat een gezond eetpatroon ondersteunt. De vernieuwing draait om duidelijke grenzen, praktische voorbeelden en meer houvast bij dagelijkse keuzes.
De aangepaste versie wordt naar verwachting in april 2026 geïntroduceerd. Tot die tijd verwerkt het Voedingscentrum de nieuwe inzichten stapsgewijs en bereidt het ondersteunende uitleg en visuele hulpmiddelen voor.
Rood vlees: heldere grens per week
De nieuwe richtlijnen trekken een duidelijke grens bij rood vlees: maximaal 200 gram per week. Dit is relevant voor wie graag biefstuk, tartaar, gehakt zonder toevoegingen, rosbief of lamsvlees eet.
Als je structureel boven die hoeveelheid zit, stijgt het risico op hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en bepaalde vormen van kanker. Het doel is niet om je bord te verbieden, maar om de porties en frequentie te begrenzen.
Binnen de vernieuwde Schijf van Vijf wordt die grens zichtbaar verwerkt. Zo zie je sneller wat past binnen een weekmenu dat gezond in balans is.
Bewerkt vlees: liever laten staan
Naast de beperking op rood vlees is er een duidelijke boodschap over bewerkt vlees: zoveel mogelijk vermijden. Denk aan spek, salami, knakworst, ham en diverse worstsoorten.
Deze producten passen niet in een gezond patroon vanwege ongezonde vetten, veel zout en additieven. Het risico op ernstige aandoeningen, waaronder hartproblemen en darmkanker, ligt bij hoge inname aantoonbaar hoger.
Kort gezegd: hoe minder je hiervan op je brood, in de pasta of bij de borrel legt, hoe beter het totaalplaatje voor je gezondheid.
Peulvruchten: vaste plek in je week
Peulvruchten krijgen een stevige promotie en schuiven op van ‘regelmatig eten’ naar een minimumadvies van 250 gram per week. Dat zijn ongeveer twee tot drie porties.
Onder peulvruchten vallen linzen, kikkererwten, bruine bonen, kidneybonen en spliterwten. Ze zijn rijk aan vezels en eiwit, terwijl ze nauwelijks verzadigd vet bevatten.
Ze gelden als een gezond en duurzaam alternatief voor vlees. Een prettige bonus: je kunt ze makkelijk toevoegen aan soepen, salades of stoofgerechten.
Wat blijft en wat verschuift
De vijf vakken van de Schijf van Vijf blijven ongewijzigd: groenten en fruit; brood, granen en aardappelen; vis, peulvruchten, vlees, zuivel en ei; smeer- en bereidingsvetten; en dranken. Die structuur is vertrouwd en blijft de basis.
Wat wel verandert, zijn de accenten binnen die vakken. Plantaardige keuzes krijgen meer ruimte en er komt extra aandacht voor variatie in eiwitbronnen.
Zo ontstaat er meer houvast voor wie wil wisselen tussen dierlijk en plantaardig, zonder dat de hele keukenla op de schop hoeft.
Waarom juist nu bijsturen
De aanpassingen volgen op grote onderzoeken die de relatie tussen voeding en gezondheid steeds scherper in kaart brengen. Met name de link tussen rood en bewerkt vlees en chronische ziekten komt in recente studies nadrukkelijk naar voren.
Daarnaast zie je in de samenleving een duidelijke verschuiving richting duurzamer eten. Vegetarische en veganistische keuzes worden populairder en zorgen over de klimaatimpact van vlees nemen toe.
Deze herijking sluit aan bij internationale bewegingen waarin gezondheid en milieu in samenhang worden bekeken. De nieuwe adviezen liggen dus in het verlengde van bredere wereldwijde trends.
Praktisch maken zonder poespas
Het Voedingscentrum werkt aan concrete uitleg, visuele ondersteuning en voorbeelden die je direct kunt toepassen. Je krijgt handvatten die passen bij jouw smaak, cultuur, gezinssituatie en budget.
Denk aan tips voor het vervangen van (bewerkt) vlees, het kiezen van plantaardige eiwitten zoals tofu, tempeh en peulvruchten, en het inschatten van porties en weekhoeveelheden. Zo wordt gezond kiezen minder abstract en meer haalbaar.
Ook wordt er gekeken hoe gezinnen met kinderen, studenten en beginnende koks de Schijf van Vijf aantrekkelijker en duidelijker kunnen gebruiken. Handig als je snel wilt weten wat werkt, zonder lang te zoeken.
Zo stuur je je bord bij
De nieuwe richting vraagt geen radicale ommezwaai, maar wel bewuste keuzes. Minder vlees en meer plantaardig vormen de rode draad.
Kleine aanpassingen leveren al veel op. Met een paar slimme wissels zit je al dichter bij de vernieuwde adviezen.
Gebruik de volgende ideeën als opstapje en voel wat past bij jouw week.
- Vervang één tot twee keer per week vlees door bonen, linzen of tofu.
- Kies minder vaak voor broodbeleg van bewerkt vlees; pak eens een andere optie.
- Wissel vaker af met vis, eieren of plantaardige eiwitbronnen.
- Voeg groenten en peulvruchten toe aan pastasauzen en ovenschotels.
Plantaardig eten in jouw ritme
Je hoeft niet meteen volledig vegetarisch te koken. Je kunt beginnen met een vleesvrije dag en daarna uitbreiden als dat goed bevalt.
Zie peulvruchten als bouwstenen: een handje linzen door de soep, kikkererwten in een salade of bonen in een stoof. Zo groeit je plantaardige aandeel bijna vanzelf.
Verandering mag in stapjes. Elk klein voordeel telt mee richting een gezonder weekmenu.
Wat je kunt verwachten richting 2026
De vernieuwde Schijf van Vijf wordt volgens planning in april 2026 gelanceerd. Tot die tijd werkt het Voedingscentrum aan een versie die zowel informatief als praktisch inzetbaar is.
Je mag duidelijkere voorbeelden en toegankelijke uitleg verwachten. Het idee is dat je met weinig moeite ziet wat past binnen jouw leven en budget.
Kortom: herkenbaar in vorm, maar met moderne accenten die aansluiten bij hoe we nu eten en boodschappen doen.
FAQ
Wat houdt ”voedingscentrum past richtlijnen aan” precies in?
Het betekent dat het Voedingscentrum de Schijf van Vijf bijwerkt op basis van nieuwe adviezen van de Gezondheidsraad, met onder andere een strakkere grens voor rood vlees en een grotere rol voor plantaardige eiwitten zoals peulvruchten.
Hoeveel rood vlees per week past binnen de nieuwe richtlijnen?
De grens ligt op maximaal 200 gram rood vlees per week, waarbij rood vlees producten omvat als biefstuk, tartaar, gehakt zonder toevoegingen, rosbief en lamsvlees.
Moet ik bewerkt vlees volledig schrappen uit mijn voeding?
Het advies is om bewerkt vlees zoveel mogelijk te vermijden, omdat deze producten vaak ongezonde vetten, zout en additieven bevatten en niet passen binnen een gezond eetpatroon.
Hoe vaak zou ik peulvruchten moeten eten volgens de aangepaste adviezen?
Er wordt een minimum van 250 gram peulvruchten per week geadviseerd, neerkomend op ongeveer twee tot drie porties, met opties zoals linzen, kikkererwten, bruine bonen, kidneybonen en spliterwten.
Wanneer komt de vernieuwde Schijf van Vijf beschikbaar?
De aangepaste Schijf van Vijf wordt naar verwachting in april 2026 gepubliceerd, met een herkenbare structuur maar meer nadruk op plantaardige keuzes en praktische toepasbaarheid.
Bron video: Instagram
