Nederland bevindt zich in een spannende tijd met verkiezingen die in jaren niet zo spannend zijn geweest. De politieke kaarten lijken te verschuiven en de naam die hierbij steeds vaker centraal komt te staan, is die van Geert Wilders.
Als leider van de PVV lijkt Wilders dichter bij het Torentje dan ooit, volgens de peilingen die laten zien dat zijn partij niet alleen groot blijft, maar ook in haar voorsprong groeit.
PVV blijft groeien in opiniepeilingen
De recente peilingen van onder andere EenVandaag en EW Magazine laten zien dat de PVV op dit moment stabiel tussen de 31 en 33 zetels zit. Dit betekent dat de PVV stevig op kop ligt, terwijl de andere partijen kampen met dalend enthousiasme onder hun achterban.
De combinatie GroenLinks-PvdA zakt naar 22 of 23 zetels en het CDA laat een lichte stijging zien tot ongeveer 25 zetels. Ondertussen moet de VVD erkennen dat het moeilijk blijft om verder te groeien vanuit de huidige 14 à 15 zetels, na jarenlang de grootste partij van Nederland te zijn geweest.
De tendens is glashelder: de PVV behoudt haar groei, terwijl zowel linkse als centrumrechtse partijen hun steun zien afnemen. Dit is waarschijnlijk de reden waarom het premierschap van Geert Wilders geleidelijk aan meer binnen bereik komt.
In de afgelopen twintig jaar was een dergelijk scenario ondenkbaar.
Oorzaken van consistentie in de stijgende lijn
Geert Wilders heeft in het verleden vaker hoge ogen gegooid in de peilingen, maar de huidige stijging lijkt een solide basis te hebben en is meer dan alleen een golf van protest. Hiervoor zijn verschillende redenen aan te wijzen.
Dit jaar is Nederland geconfronteerd met duidelijke bestuurlijke problemen: van stijgende lasten en een krimpend woningaanbod tot aanhoudende zorgen over migranten. Bij veel Nederlanders heeft dit geleid tot een verlies van vertrouwen in de gevestigde partijen.
Wilders speelt handig in op deze gevoelens met zijn slogan: Nederland weer van ons. Daarnaast verkeert het politieke midden in een voortdurende staat van versnippering. Historische partijen zoals VVD en D66 weten nauwelijks hun identiteit vast te houden, terwijl kleinere partijen moeite hebben om hun relevantie aan te tonen.
Dit gebrek aan stabiliteit creëert een politiek vacuüm aan de rechterkant, waar de PVV optimaal van weet te profiteren.
Tot slot is de retoriek van Wilders zelf recentelijk geëvolueerd en lijkt gematigder en meer beleidsmatig te zijn dan voorheen. Deze strategie verbreedt zijn aantrekkingskracht tot zelfs degenen die hem eerder te radicaal vonden en nu overwegen om hun stem aan zijn partij te geven.
Interne politieke verhoudingen op scherp
Het landschap verschuift, zoals blijkt uit de recente verschuivingen in de peilingen. Waar GroenLinks-PvdA vooral nog solide blijft in stedelijke gebieden, verliezen zij veel steun in de kleinere gemeenten en regionale gebieden.
In tegenstelling hiermee wint het CDA terrein met hun conservatieve standpunten, vooral op het platteland en bij gezinnen. Samen met partijen zoals BBB en JA21 ontstaat een duidelijk rechts blok dat mogelijk dé sleutel wordt tot een nieuw politiek evenwicht.
Ondertussen lijdt de VVD onder een identiteitscrisis. Dilan Yesilgöz probeert afstand te nemen van het Rutte-tijdperk, maar heeft moeite om een eigen stempel te drukken op de koers van de partij.
Het resultaat is een significante daling in steun, met overlopers zowel naar de PVV als naar meer gematigde opties zoals het CDA en NSC.
Kan Wilders het schoppen tot premier?
Hoewel de PVV wordt aangewezen als grootste partij, blijft het de vraag hoe Geert Wilders de nodige zetels voor potentiële coalities zal invullen.
In theorie houden partijen zoals D66, Volt en PvdD nog steeds de deur gesloten als het gaat om samenwerking met de PVV. Maar binnen de VVD en het CDA begint enige aarzeling ruimte te maken voor verandering.
Hun achterban ziet samenwerking als een kans om de politiek te vernieuwen. Een alternatieve coalitie van de PVV, BBB, JA21 en eventueel CDA kan in het huidige klimaat ook redelijk zekere cijfers opleveren.
Vooral Caroline van der Plas van BBB heeft expliciet benadrukt dat zij bereid is om met iedere partij te overleggen als het land daarmee vooruitgaat. Dit maakt de positie van Wilders extra relevant.
Daarnaast is een minderheidskabinet waar de PVV zich baseert op externe steun niet uitgesloten. Dit zou gelijkenissen kunnen vertonen met eerdere jaren zoals 2010, hoewel Wilders deze keer zelf de leiding zou nemen.
Mogelijkheden en Europese reacties
Men kan er niet omheen: de cijfers geven aan dat deze trend richting Wilders te substantieel is om te negeren. Al weken staat zijn partij consequent aan de top in de peilingen, terwijl een groeiend aantal Nederlanders Wilders als een mogelijke premier ziet.
Onlangs gaf bijna een derde van de ondervraagden zijn naam aan in spontane enquêtes. Deze stijging trekt internationaal de aandacht. De mogelijke opmars van Wilders in de nationale politiek wekt belangstelling bij buitenlandse media, omdat Nederland lange tijd werd gezien als een betrouwbare EU-partner.
Indien Wilders daadwerkelijk premier wordt, kan dit een significante verandering zijn, waarmee Nederland een positie inneemt die dichterbij leiders als Giorgia Meloni van Italië of Viktor Orbán van Hongarije komt te staan.
FAQ
Hoeveel zetels heeft de PVV in de laatste peilingen?
De PVV staat momenteel tussen de 31 en 33 zetels in de peilingen.
Welke andere partijen lijken terrein te winnen in de peilingen?
Het CDA wint terrein en scoort rond de 25 zetels.
Wat typeert Wilders’ nieuwe uitstraling ten opzichte van zijn traditionele houding?
Wilders komt diplomatieker en met meer concrete plannen naar voren, minder provocerend.
Welke coalitiepartijen worden overwogen voor een alliantie met de PVV van Wilders?
Een mogelijke coalitie zou de PVV met BBB, JA21 en potentieel het CDA omvatten.
Waarom wordt een Wilders-premierschap internationaal gevolgd?
Internationale media schenken aandacht, omdat zijn premierschap de koers ten opzichte van de EU substantieel kan wijzigen.
Bron: EenVandaag
