Het debat over het ramadanplan van DENK raakt een gevoelige snaar in Nederland, en precies dat maakt dit onderwerp groter dan één talkshowmoment. Veel mensen twijfelen: is dit vriendelijke gastvrijheid of een ongewenste vermenging van religie en overheid?
In deze blog neem ik je mee in wat er is gezegd, waarom dit zo speelt en waar het schuurt – zonder rookgordijnen, mét het ramadanplan van DENK als rode draad.
Ramadanplan en de commotie
Het voorstel van DENK draait om een simpel gebaar: dadels en melk bij Amsterdamse stembureaus na zonsondergang. Het idee is bedoeld voor kiezers die tijdens de ramadan hun vasten willen verbreken. Op papier oogt het klein, maar in de praktijk riep het een storm van reacties op.
In talkshows en in de politiek gingen de remmen los. Bij ”Vandaag Inside” was de toon gezet: kritisch, scherp en zonder omwegen. Zo’n tv-moment werkt als een luidspreker: ineens praat iedereen mee.
Johan Derksen over DENK
Johan Derksen liet bij ”Vandaag Inside” geen ruimte voor twijfel over zijn oordeel. Hij noemde het ramadanplan een absurd idee en vond dat stemmen niets te maken heeft met religieuze gebruiken. Volgens hem is een stembureau geen plek voor rituelen, hoe sympathiek die ook bedoeld zijn.
Zijn kritiek richtte zich niet alleen op het voorstel, maar ook op Stephan van Baarle als voorman van DENK. Derksen vond bij Van Baarle weinig luchtigheid en stelde dat hij ’zo agressief’ en ’onsympathiek’ overkomt. De kwalificatie ’griezel van een vent’ onderstreepte hoe fel het voelde in de studio.
Gastvrijheid of grensoverschrijding?
DENK presenteerde het initiatief als een teken van gastvrijheid. Sheher Khan, fractievoorzitter in Amsterdam, zette het neer als een vriendelijke voorziening rondom het verbreken van het vasten. Kiezers die laat stemmen, kunnen dan iets kleins nemen, dat was de gedachte.
Tegenstanders vrezen echter dat de overheid daarmee religieuze gewoonten faciliteert. Voor hen gaat stemmen over gelijke rechten en een neutraal proces, niet over eten of drinken. Het lijkt iets kleins, maar het raakt een groter principe.
Waarom de symboliek telt
Een stembureau staat voor neutraliteit. Daar is iedereen gelijk en worden geen groepen speciaal bediend. Als er voorzieningen komen voor één religie, vrezen sommigen dat anderen óók aanspraak gaan maken.
Daar zit de gevoeligheid: niet de dadels zelf, maar wat ze vertegenwoordigen. Het is de vraag of dat past bij de basisafspraak van een neutrale publieke ruimte.
Politiek correcte kramp of duidelijke lijn?
Rondom het ramadanplan klonk de verwijtende term ’politiek correcte kramp’ aan tafel bij ”Vandaag Inside”. Sommigen vinden dat politici bang zijn om nee te zeggen, uit angst om voor intolerant te worden uitgemaakt. Die spanning herken je vaker bij discussies over cultuur en religie.
Derksen maakte daar korte metten mee: dezelfde regels voor iedereen, zonder uitzonderingen. Geen speciale behandeling voor moslims tijdens verkiezingen, luidde zijn boodschap. In die lijn blijft het stembureau een plek zonder religieuze franje.
Vergelijkingen met andere feestdagen
Derksen zette zijn punt extra aan met een voorbeeld uit de christelijke traditie. In al die jaren stemmen heeft hij nooit een paasei of kerstkransje gekregen, zei hij. Waarom zou er dan wel iets klaarstaan voor de ramadan?
Die vergelijking laat zien hoe gevoelig het is wanneer de overheid voorzieningen koppelt aan geloof. Je hoeft het er niet mee eens te zijn om te begrijpen waarom dit schuurt.
De rol van DENK in dit debat
DENK staat bekend als partij die opkomt voor moslims in Nederland. Voorstanders zien daarin een noodzakelijke stem voor gelijke behandeling. Critici vinden dat de partij daarmee juist polarisatie voedt.
Het ramadanplan werd daardoor snel een symbooldossier. Mensen lazen er hun eigen zorgen of verwachtingen in, en dat vergrootte de lading. De vraag is: dient dit voorstel verbinding of vergroot het de kloof?
Grenzen tussen religie en overheid
De kernvraag: hoort religie op het stembureau? De één wijst op gastvrijheid en praktische steun op een specifiek moment van de dag. De ander benadrukt dat publieke ruimtes geloofsneutraal moeten zijn, juist om iedereen gelijk te behandelen.
Als je die lijn volgt, kies je voor zo min mogelijk religieuze signalen in de stemlokalen. Daarmee voorkom je discussies over wie wat krijgt, wanneer en waarom. En je houdt de drempel laag voor iedereen, ongeacht achtergrond.
Persoonlijke keuze en verantwoordelijkheid
Volgens Derksen is het aan de kiezer om het stemmen te plannen. Wie vast en wil stemmen, kan dat ook vóór zonsondergang doen. De overheid hoeft die persoonlijke keuze niet te vergemakkelijken met hapjes of drankjes.
Voor hem ligt de grens helder: democratie faciliteren is iets anders dan rituelen ondersteunen. Die twee rollen door elkaar halen maakt de overheid kwetsbaar voor verwijten van voorkeursbehandeling. En dat zet het vertrouwen onder druk.
Media en het vergrootglas
”Vandaag Inside” gaf het onderwerp extra vaart. Een spitse uitspraak wordt snel de quote van de dag. Zo gaat een gemeentelijk voorstel in Amsterdam ineens het hele land door.
Die dynamiek maakt het debat soms scherper dan nodig. Toch legt het bloot wat veel mensen voelen: ongemak over waar de scheidslijn loopt. Herken je die aarzeling bij jezelf?
Hoe dit verder kan lopen
Of het ramadanplan van DENK uiteindelijk doorgaat, is nog onduidelijk. Draagvlak en weerstand vechten om ruimte, zowel in de raad als daarbuiten. Intussen blijft de discussie draaien, want identiteit en democratie laten niemand koud.
Eén ding is wel duidelijk: dit onderwerp zakt niet snel weg. Zolang de samenleving zoekt naar balans, duiken dit soort kwesties telkens op. Vandaag gaat het over dadels en melk, morgen misschien over iets anders – met dezelfde onderlaag.
Wat veel mensen écht bedoelen
De meeste Nederlanders hebben geen probleem met de ramadan of met moslims. Het ongemak gaat vaak over de rol van de overheid in geloofskwesties. Zeker rond verkiezingen is er behoefte aan een strakke, neutrale lijn.
En daar knettert het in dit verhaal: gastvrijheid voelt warm, neutraliteit voelt veilig. Welke weegt zwaarder op het stembureau? Dat is de vraag waarmee dit debat blijft leven.
Kaders voor een evenwichtige aanpak
Je kunt dit onderwerp ook zien als een les in heldere spelregels. Neutrale ruimtes blijven neutraal, zodat niemand zich buitengesloten of bevoordeeld voelt. Persoonlijke tradities blijven persoonlijk, zonder dat de overheid ze faciliteert.
Zo’n kader reduceert de ruis. Het geeft politici houvast én maakt beslissingen uitlegbaar. En het voorkomt dat elk goedbedoeld gebaar een bliksemafleider wordt.
Bekijk de beelden hier:
FAQ
Wat houdt het ramadanplan van DENK in?
Het idee is om tijdens de ramadan na zonsondergang dadels en melk aan te bieden op Amsterdamse stembureaus, zodat kiezers hun vasten kunnen verbreken als ze laat stemmen. DENK presenteert dit als een vorm van gastvrijheid richting moslims. Het voorstel komt uit de Amsterdamse gemeenteraad.
Waarom reageerde Johan Derksen zo fel?
Derksen vindt het voorstel niet passen bij de neutrale functie van stembureaus. Volgens hem gaat stemmen over democratische rechten en niet over religieuze gebruiken. Daarom noemde hij het plan ’absurd’ en wees hij speciale voorzieningen af.
Gaat dit debat alleen over eten in het stemlokaal?
Nee, het draait vooral om de symboliek van religie in een publieke, neutrale ruimte. Voor- en tegenstanders verschillen van mening over waar de grens ligt tussen gastvrijheid en bevoordeling. Die principiële botsing maakt het onderwerp zo beladen.
Wat zei Derksen over Stephan van Baarle?
Hij uitte stevige kritiek op de manier waarop Van Baarle overkomt in het publieke debat. Derksen vond hem ’zo agressief’ en ’onsympathiek’ en noemde hem zelfs een ’griezel van een vent’. Daarmee ging de discussie niet alleen over het voorstel, maar ook over stijl en toon.
Waarom blijft dit onderwerp terugkomen?
Discussies over integratie, cultuurverschillen en neutraliteit spelen al jaren. Het ramadanplan van DENK raakt die thema’s en wordt zo groter dan de praktische kant. Zolang die spanning bestaat, zal elk vergelijkbaar voorstel veel aandacht trekken.
Bron: Vandaag Inside
