In politiek Den Haag schuiven de stoelen opnieuw, en de VVD grijpt het moment aan met een stevige formatie-update die de toon zet voor wat volgt. De formatie-update raakt een bekend probleem: veel praten, weinig besluiten, terwijl de druk buiten het Binnenhof oploopt.
In deze blog lees je wat er precies in de formatie-update staat, waar de VVD voor staat en welke keuzes nu op tafel liggen.
Wat staat in de formatie-update
De boodschap is kort en krachtig: de VVD zegt klaar te zijn om verantwoordelijkheid te nemen, maar wel met duidelijke randvoorwaarden.
Volgens partijleider Dilan Yesilgöz moet het tempo omhoog en moet het gaan over resultaten in plaats van eindeloos overleg. Daarbij wijst zij op thema’s die volgens haar niet langer kunnen wachten: veiligheid, woningbouw, migratie en lastenverlichting.
Yesilgöz benadrukt dat de kiezer recht heeft op een stabiel bestuur dat knopen doorhakt. Het debat over de vorm van het kabinet mag niet de inhoud overnemen, stelt ze, want Nederland heeft behoefte aan daadkracht. De formatie-update zet daarmee de focus op doen in plaats van discussiëren.
Koers: centrumrechts met vaart
De VVD legt de lat op een centrumrechtse lijn waarin economische groei en veiligheid de hoofdmoot vormen.
Een links beleid ziet de partij niet als een logische uitkomst van de verkiezingen, en die waarschuwing klinkt tussen de regels door richting de huidige gesprekken. Yesilgöz wil praktische keuzes, geen ideologische omwegen.
Daar horen volgens haar lagere lasten voor werkenden en ondernemers bij en stevige maatregelen op migratie. De partij wil dat mensen die fulltime werken ook financieel het verschil merken aan het einde van de maand. Zo schetst de VVD de kern van de prioriteiten die de formatie-update dragen.
Positie tegenover D66, CDA en anderen
Na de wending van verkenner Wouter Koolmees, die D66 en CDA exclusief liet overleggen, mengt de VVD zich nadrukkelijker in het proces. De partij vindt dat deze tussenfase tot vertraging leidt en pleit voor een gezamenlijke tafel met alle betrokkenen. Volgens de VVD heeft Nederland geen tijd voor extra schijven in het overleg.
Tegelijkertijd blijft de deur naar andere partijen op een kier, maar met kanttekeningen. Een samenwerking met GroenLinks-PvdA ziet de VVD niet zitten omdat die niet past bij de verkiezingsuitslag.
Over de PVV zegt de partij dat zij de winst van Geert Wilders niet negeert, maar dat er grote inhoudelijke verschillen bestaan, vooral op rechtsstaat en internationale samenwerking.
Voorkeur voor combinatie met D66, CDA en JA21
Inhoudelijk houdt de VVD vast aan haar eerder genoemde voorkeurscombinatie met D66, CDA en JA21. Die mix wordt door de partij gezien als stabiel genoeg voor een meerderheid, zonder zwaartepunt bij te veel kleine partijen. Het is een route die volgens de VVD werkbaar is en recht doet aan de uitslag.
Toch schuurt het met D66 over de manier van werken. Waar Rob Jetten pleit voor een inhoudelijke fase met rustige verkenning, noemt de VVD dat uitstel.
De partij wil uiterlijk in december een concreet formatietraject, zodat nog voor het nieuwe jaar een informateur kan worden aangewezen.
Kritiek op de rol van de verkenner
De tussenstap van Koolmees – eerst D66 en CDA samen laten praten – krijgt een koele ontvangst bij de liberalen. In de ogen van de VVD levert dit extra onduidelijkheid op, terwijl snelheid juist nodig is. De officiële lijn blijft netjes: respect voor de rol van de verkenner, maar alle pijlen zijn gericht op resultaat.
Achter de schermen klinkt irritatie over de keuze en de neutraliteit van de aansturing. Toch blijft de boodschap naar buiten strak: schuif op naar een formatiefase met alle partijen erbij en laat de tussenstations los. De formatie-update gebruikt zo de klok als drukmiddel.
Speerpunten: migratie, veiligheid en lasten
De VVD zet migratie nadrukkelijk bovenaan de lijst met speerpunten. De partij wil dat Nederland zelf grip houdt op hoeveel mensen kunnen worden opgevangen en wijst op de rol van Brussel, die volgens hen niet te groot moet zijn. Het uitgangspunt: weer zelf aan het stuur staan.
Op veiligheid wil Yesilgöz harder optreden tegen straatterreur, jongerencriminaliteit en grensoverschrijdend gedrag. De partij pleit voor meer bevoegdheden voor politie en justitie en zwaardere straffen voor geweldplegers.
Economisch wil de VVD lastenverlichting voor middeninkomens en ondernemers, omdat mensen die voltijds werken te weinig overhouden.
CDA als brug en interne druk bij de VVD
CDA-leider Henri Bontenbal profileert zich als bruggenbouwer tussen de grote spelers. Hij zegt ruimte te zien voor samenwerking met zowel D66 als VVD en benadrukt dat de politieke realiteit vraagt om rechtse accenten. Daarmee positioneert het CDA zich als scharnierpunt in de komende weken.
Binnen de VVD loopt de temperatuur intussen op. Lokale afdelingen en prominenten willen een scherpere, rechtsere koers en meer afstand tot D66. De leiding houdt vast aan ‘inhoud boven ideologie’, maar het ongemak in de achterban is voelbaar.
Strak tijdpad richting kamerdebat
De eerstvolgende piketpaal is het debat over het verslag van de verkenner in de Tweede Kamer. Daar zal moeten blijken of de methode-Koolmees steun krijgt of dat de druk richting een bredere formatietafel toeneemt. De VVD gaat daar inzetten op versnelling én op meer betrokkenheid van rechtse partijen.
Yesilgöz wil voorkomen dat de formatie dezelfde traagheid vertoont als eerdere rondes. Volgens haar kan Nederland zich maanden zonder uitkomst niet veroorloven. De formatie-update is dus ook een oproep: minder praten, meer besluiten.
Wat betekent dit voor de formatie
Samengevat probeert de VVD de regie nadrukkelijker te pakken, met een formatie-update die tempo en richting moet afdwingen. De partij contrasteert zich met wat zij ziet als eindeloos overleg bij het midden en links. De inzet: een centrumrechts kabinet dat snel aan de slag kan met migratie, veiligheid en lagere lasten.
Of die lijn voldoende steun krijgt, wordt de komende weken zichtbaar. Eén ding is helder: de VVD wil de impasse doorbreken en schuift daarvoor een concreet pad naar voren. De tijd dringt, en dat is precies het frame waar de liberalen op leunen.
Wat je nu moet weten
De formatie-update draait om drie knoppen: tempo, samenstelling en prioriteiten. Tempo betekent minder tussenfases en sneller naar een formatietafel met alle relevante partijen. Samenstelling wijst op voorkeur voor D66, CDA en JA21, met een voorbehoud richting PVV en een duidelijke afwijzing van GroenLinks-PvdA.
De prioriteitenlijst is strak: migratie, veiligheid en lastenverlichting voor werkenden en ondernemers. Past jouw beeld van de verkiezingsuitslag bij deze koers? Daar wringt precies de discussie die de komende dagen in Den Haag loskomt.
– De VVD wil snel een formatietraject, liefst nog voor het nieuwe jaar.
– De partij kiest voor een centrumrechtse lijn met nadruk op migratie, veiligheid en lasten.
– Samenwerking met D66, CDA en JA21 heeft de voorkeur; met PVV is lastig en met GroenLinks-PvdA niet aan de orde.
FAQ
Wat houdt de VVD formatie-update precies in?
De formatie-update zet in op snelheid, duidelijke keuzes en een centrumrechtse koers met prioriteit voor migratie, veiligheid en lastenverlichting, en schuift een voorkeur voor samenwerking met D66, CDA en JA21 naar voren.
Waarom is de VVD kritisch op de tussenfase van de verkenner?
De partij vindt dat het exclusieve overleg tussen D66 en CDA voor vertraging zorgt en pleit voor een breder overleg waarin alle betrokken partijen sneller tot beslissingen kunnen komen.
Welke partijen ziet de VVD wel en niet als logische partners?
De VVD ziet het liefst een combinatie met D66, CDA en JA21, sluit samenwerking met GroenLinks-PvdA uit en houdt richting PVV een slag om de arm vanwege inhoudelijke verschillen.
Welke thema’s noemt de VVD als speerpunten in de formatie-update?
De prioriteiten zijn grip op migratie, een strenger veiligheidsbeleid met meer bevoegdheden en zwaardere straffen, en lastenverlichting voor middeninkomens en ondernemers.
Wat is het eerstvolgende moment waarop de formatie-update getest wordt?
Bij het debat in de Tweede Kamer over het verslag van de verkenner wordt duidelijk hoeveel steun er is voor de huidige aanpak en of de VVD-lijn richting versnelling en een bredere formatietafel tractie krijgt.
Bron: VVD
