In Brussel staat dit jaar geen traditionele kribbe op de Grote Markt, maar een inclusieve kerststal die het gesprek volledig heeft veranderd. Je ziet geen gipsen beelden, maar textiel en figuren zonder gezichten — en precies daar wringt én schittert het.
In deze blog wordt duidelijk wat er staat, waarom daarvoor is gekozen en waar de emoties vandaan komen.
Wat is die inclusieve kerststal precies?
De klassieke houten stal is vervangen door een eigentijdse installatie met stoffen figuren. De hoofdrolspelers van het verhaal zijn aanwezig: Maria, Jozef, het kind en de Drie Koningen. Toch ziet alles er anders uit door het materiaal, de schaal en vooral de gezichtsloze vormgeving.
Het geheel staat in een transparant paviljoen naast de grote kerstboom die jaarlijks publiek trekt. Daardoor vormt het een opvallend contrast met de historische panden rondom. Het ontwerp is bewust modern, met een duidelijke link naar duurzaamheid en stedelijke vernieuwing.
Waarom is er gekozen voor vernieuwing?
De oude kerststal was aan het einde van zijn levensduur. De constructie was niet meer stevig, lastig te vervoeren en gevoelig voor schade. In plaats van lapwerk koos de stad voor een volledige herstart.
De nieuwe installatie kreeg de naam Étoffes de la Nativité, oftewel Stoffen van de Geboorte. Dat vertelt meteen iets over de materialen en de artistieke insteek. Dit is geen cosmetische update, maar een herinterpretatie van het vertrouwde verhaal.
Wie is verantwoordelijk voor het ontwerp?
De Brusselse kunstenares Victoria-Maria is de creatieve motor achter het concept. Zij werkte met Atelier By Souveraine uit Vorst, een partner die past bij het ambachtelijke karakter van de uitvoering. De keuze voor textiel staat centraal in het ontwerp.
Linnen, satijn en fluweel uit restpartijen vormen de basis van de installatie. Daarmee sluit het project aan op de bredere beweging om kunst en cultuur groener te maken. Je ziet dus niet alleen een vormexperiment, maar ook een materiaalstatement.
De gezichtsloze figuren uitgelegd
Alle figuren missen herkenbare gelaatstrekken. In plaats daarvan zie je een gepatchte, pixelachtige mix van beige en bruine tonen. Het is een bewuste inclusieve keuze, geen willekeurig stijleffect.
Volgens de organisatie brengt die mix van huidskleuren een universele boodschap. Iedereen zou zich erin kunnen herkennen, los van afkomst of uiterlijk. Het kerstverhaal wordt zo gepresenteerd als iets dat grenzen overstijgt.
Een paviljoen met een knipoog naar de serres
De setting is een transparante kunststof constructie. Die verwijst naar de Koninklijke Serres van Laken, een bekend Brussels symbool. De stal is dus tegelijk open en beschermend.
Bij regen of ’s avonds gaan de gordijnen dicht. Dan wordt het geheel van binnenuit verlicht en ontstaat een warm, bijna theatraal effect. Het historische plein krijgt zo een tijdelijke, hedendaagse lichtscène.
Duurzaamheid als langetermijnkeuze
De stad gaat vijf jaar door met deze inclusieve kerststal. Het is dus niet eenmalig, maar een nieuwe routine voor de komende seizoenen. Daarmee wordt ingezet op continuïteit in vorm en gebruik.
Materialen zijn hergebruikt en het ontwerp is modulair en weersbestendig. Dat maakt op- en afbouw efficiënter en beperkt schade. Duurzamer in uitvoering en in onderhoud, kortom.
Zo reageert het publiek in Brussel
De eerste indrukken lopen uiteen, en dat is zacht uitgedrukt. De een vindt het zacht, modern en slim gecomponeerd. De ander mist emotie, herkenning en het klassieke karakter.
Sommigen struikelen over de term inclusief. Zij vrezen dat tradities te veel worden bijgeschaafd. Toch blijft het druk, want het werk is fotogeniek en social media-proof.
Traditie en vernieuwing in evenwicht houden
Steden in Europa schuiven vaker richting hedendaagse eindejaarsdecoratie. Vaak draait het om de balans tussen erfgoed, diversiteit en duurzaamheid. Die nieuwe mix roept enthousiasme én weerstand op.
Kerststallen raken aan herinnering en identiteit. Kleine ingrepen kunnen daarom groot aanvoelen. Juist daardoor ontstaat discussie zodra je een vaste vorm openbreekt.
Wat zegt dit over Brussel van nu?
De inclusieve kerststal past in het beeld van Brussel als open en vooruitstrevend. De stad kiest voor kunst met een boodschap, duurzame materialen en een brede blik. Dat gaat verder dan decor: het is visie in stoffige tijden — figuurlijk, niet letterlijk.
Maar er zit ook spanning onder. Hoeveel verandering kan een traditie verdragen voordat het iets anders wordt? Het antwoord leeft niet op papier, maar in gesprekken op het plein.
Kunst, kerk en samenwerking
Bij de ontwikkeling waren niet alleen makers betrokken. Ook kerkelijke autoriteiten van de Sint-Michiels- en Sint-Goedelekathedraal gaven hun goedkeuring. Daarmee is het geen breuk met het christelijke verhaal, maar een nieuwe lezing ervan.
Die insteek wil verbinden in plaats van af te stoten. Religie en hedendaagse kunst hoeven elkaar niet te bijten. In deze opzet staan ze naast elkaar — letterlijk, in hetzelfde paviljoen.
Materialen die spreken zonder woorden
De stoffen vallen rijk en vol, levensgroot om de figuren heen. Fluweel dempt, satijn glanst, linnen keert terug naar eenvoud. Zonder gezichten moet de textuur het gevoel dragen.
Je leest de scène daardoor niet in expressies, maar in contouren en valling. Dat dwingt tot langer kijken. Vind jij dat prettig verdiepend, of mis je juist die ene blik van Maria die je altijd ontroerde?
Waarom die foto’s zo goed werken
De installatie gebruikt licht, transparantie en schaal om op te vallen. Overdag is het een luchtige doos; ’s avonds wordt het een zacht gloeiende scène. Dat levert beelden op die blijven hangen in je tijdlijn.
Toeristen en bewoners delen massaal foto’s. Niet alleen vanwege het nieuwe, ook omdat het past bij de trend van tijdelijke, deelbare stadskunst. De inclusieve kerststal is daarmee een visueel anker in het feestseizoen.
Wat je als bezoeker merkt
Sta je ernaast, dan voel je het contrast tussen plein en paviljoen. De middeleeuwse gevels kaderen de moderne doos in. Binnen draait alles om stof, licht en stilte.
Je hoort discussies in allerlei talen. De een knikt, de ander fronst. En precies daartussenin beweegt het project: een gesprek op poten, gemaakt van textiel.
Quotes uit het plein
– ’Mooi, zacht en modern,’ klinkt het bij de ene groep, die de inclusieve lijn omarmt.
– ’Waar is de warmte gebleven?’ vragen anderen die de oude gezichten missen.
– ’Inclusief is hier een modewoord,’ zeggen critici die huiverig zijn voor het aanpassen van rituelen.
FAQ
Wat is de inclusieve kerststal op de Grote Markt precies?
Het is een moderne installatie met levensgrote textielfiguren in een transparant paviljoen, waarin Maria, Jozef, het kind en de Drie Koningen zonder gezichten zijn vormgegeven.
Waarom zijn de figuren gezichtsloos gemaakt?
Dat is een bewuste inclusieve keuze met een patchwork van huidskleuren, bedoeld om het kerstverhaal als universeel en herkenbaar voor iedereen te tonen.
Hoe past duurzaamheid in deze inclusieve kerststal?
De figuren zijn gemaakt van hergebruikte stoffen zoals linnen, satijn en fluweel, en de constructie is modulair en bestand tegen weersinvloeden, bedoeld voor meerjarig gebruik.
Wie waren betrokken bij de totstandkoming?
De Brusselse kunstenares Victoria-Maria en Atelier By Souveraine uit Vorst maakten de installatie, met goedkeuring van de kerkelijke autoriteiten van de Sint-Michiels- en Sint-Goedelekathedraal.
Welke reacties zijn er uit Brussel en daarbuiten?
Er zijn gemengde reacties: lof voor het moderne en zachte karakter, kritiek op het verdwijnen van herkenbare emotie en twijfel bij het gebruik van de term inclusief, terwijl de installatie veel bekijks en foto’s trekt.
Bron: La Libre
