In de formatie kunnen woorden soms harder binnenkomen dan bedoeld, vooral als ze van een informateur komen en gaan over een mogelijk kabinet met VVD en GroenLinks-PvdA. Je hoort een zin, denkt: dit was het dan, en een paar uur later blijkt het toch net anders te liggen.
In deze blog loop je mee door de bocht die Sybrand Buma maakte, wat eraan voorafging en waarom het ertoe doet voor het verdere formatieproces.
Wat Buma precies zei
Buma legde na een dag gesprekken met Rob Jetten en Henri Bontenbal een stevige uitspraak op tafel: een kabinet met VVD én GroenLinks-PvdA zou ”niet mogelijk” zijn. Dat klonk als een klap op de deur voor een van de weinige routes die een stabiele meerderheid kan opleveren.
Politiek Den Haag stond meteen op scherp, want zo’n signaal weegt zwaar in een periode waarin elke optie broos is.
Zijn onderbouwing? Hij verwees naar het verslag van zijn voorganger Wouter Koolmees. In dat document zou duidelijk naar voren komen dat beide blokken inhoudelijk en strategisch ver uit elkaar staan.
Op basis daarvan schetste hij dat de combinatie niet levensvatbaar lijkt.
De snelle nuancering
Nog dezelfde dag trok Buma aan de handrem. Hij stelde dat het ging om zijn lezing van het bestaande verslag, niet om een definitieve conclusie.
Met andere woorden: geen streep door de optie, maar een waarschuwing dat het lastig is.
Hij voegde eraan toe dat hij eerst zelf met de fractieleiders van VVD en GroenLinks-PvdA wil praten. Pas na die gesprekken wil hij een helder oordeel geven over de haalbaarheid.
Dat laat de deur niet wagenwijd open, maar zeker ook niet dicht.
Waarom die combinatie schuurt
Op papier lijkt een kabinet met VVD en GroenLinks-PvdA aantrekkelijk: breed draagvlak en een stevig midden. In de praktijk wringt het op meerdere thema’s die niet eenvoudig met een pleister zijn te fixen.
Denk aan klimaat, migratie, begroting en de woningmarkt: op al die dossiers staan de accenten mijlenver uiteen.
De VVD tempert het tempo op klimaat, terwijl GroenLinks-PvdA juist wil versnellen. Op asiel en migratie leunt de VVD naar strenger beleid, waar GroenLinks-PvdA inzet op een menselijker benadering.
De financiële koers? Investeren aan de linkerkant, strenger sturen bij de VVD. En over de woningmarkt denken ze anders over regulering, belastingen en de rol van corporaties.
Het gewicht van het verslag
Het document van Wouter Koolmees is de kapstok waar Buma zijn eerste uitspraak aan ophing. Dat verslag schetst dat de kloof niet zit in rekenen met zetels, maar in het overbruggen van inhoudelijke verschillen.
Het is dus geen kwestie van kunnen tellen, maar van kunnen verbinden.
Buma maakte duidelijk dat zijn woorden vooral die schets volgden. Daarmee onderstreepte hij dat er nog geen definitief oordeel ligt, wél een stevige indicatie uit eerdere verkenningen.
Voorzichtigheid blijft dus het trefwoord.
Gesprekken die richting geven
De volgende stap is simpel en spannend tegelijk: Buma spreekt apart met de fractievoorzitters van VVD en GroenLinks-PvdA. Daar wil hij peilen hoe vast standpunten zitten.
Ook kijkt hij of er ruimte is om te schuiven zonder de achterban te vervreemden.
Pas daarna kan hij beoordelen of deze route nog levensvatbaar is. Tot die tijd is het koorddansen: niets vastpinnen, niets uitsluiten, alles openhouden.
Klinkt vaag, maar dat is precies de rol van een informateur.
Waarom Buma gas terugnam
Een informateur hoort boven de partijen te staan. Als hij te vroeg een formatieroute afschrijft, lijkt het spel gespeeld voor betrokkenen, en dat schaadt het proces.
Daarom klonk later de nuance: interpretatie, geen eindconclusie.
Bovendien is de formatie dynamisch. Nieuwe gesprekken kunnen standpunten kantelen, en strategische belangen veranderen sneller dan het weer.
Door ruimte te laten, voorkomt Buma dat hij onbedoeld een dominosteentje omduwt dat later niet meer overeind komt.
Mogelijke formatieroutes nu
De combinatie VVD + GroenLinks-PvdA ligt nog op tafel, maar niet bovenop de stapel. Er wordt ook gekeken naar alternatieven die politiek minder schuren.
Daarbij valt te denken aan een centrum-rechtse variant of een bredere middenconstructie zonder scherpe uitersten.
Er is ook een scenario waarbij een van de twee blokken buiten de boot valt. Een extraparlementair model duikt eveneens op, waarin beide blokken op afstand steun geven op thema’s.
Niets ligt vast, en dat is precies de boodschap die Buma wil uitdragen.
Reacties van partijen
Uit de wandelgangen klinken voorzichtige geluiden. D66 en CDA, die met Buma spraken, laten de optie open maar herkennen de inhoudelijke kloof.
De VVD hamert op realisme en inhoud boven symboliek.
GroenLinks-PvdA blijft duwen op een progressieve koers en waarschuwt voor ”rechts afbreekbeleid”. Niemand slaat de deur dicht, maar enthousiasme klinkt er niet.
Het is eerder aftasten dan omarmen.
Waarom woorden zwaarder wegen
In een onzekere formatie weegt elk signaal. Toen Buma sprak over ”niet mogelijk”, leek dat op het afschrijven van een hoofdrichting.
Dat echoot meteen in media, fracties en achterban.
Met zijn nuancering probeerde hij het evenwicht te herstellen. De boodschap: laat inhoud en gesprekken het werk doen, niet een losse quote.
Je kunt het ook zo zien: beter een kier dan een ketting op de deur.
Wat dit betekent voor de formatie
De kern is eenvoudig: de optie VVD + GroenLinks-PvdA blijft bestaan, zij het met veel randvoorwaarden. Inhoudelijk is de frictie groot, strategisch is de gevoeligheid nog groter.
Daarom schuift de voorkeur nu snel naar alternatieve paden.
Toch telt één ding zwaarder dan speculeren: de komende gesprekken. Daar zal blijken of standpunten kunnen worden bijgeschaafd zonder dat partijen hun gezicht verliezen.
Tot die tijd is ’moeilijk’ niet hetzelfde als ’onmogelijk’.
De spanning onder de oppervlakte
Achter elke inhoudelijke twist zit een politieke realiteit. De VVD-achterban kijkt kritisch naar linkse samenwerking, terwijl GroenLinks-PvdA juist moeite krijgt als progressieve ambities worden afgezwakt.
Dat maakt de combinatie politiek explosief.
Die onderstroom verklaart waarom voorzichtigheid geboden is. Een te vroeg oordeel kan electorale nervositeit aanwakkeren, en daar heeft niemand baat bij.
De informateur balanceert dus tussen duidelijkheid bieden en procesrust bewaren.
Onthoud deze quotes uit het traject:
- ”Een kabinet met VVD én GroenLinks-PvdA is niet mogelijk.”
- ”Ik baseerde me op het verslag.”
- ”Pas na gesprekken trek ik een eindconclusie.”
FAQ
Wat bedoelt Sybrand Buma met ’niet mogelijk’ bij VVD en GroenLinks-PvdA?
Het was zijn interpretatie van het verslag van Wouter Koolmees, waarin staat dat de twee blokken inhoudelijk en strategisch ver uiteenliggen, niet een definitieve afwijzing.
Waarom kwam er later een nuancering op die uitspraak?
Buma wilde helder maken dat hij nog geen eindconclusie heeft getrokken en eerst met de fractievoorzitters van VVD en GroenLinks-PvdA wil spreken.
Welke knelpunten maken de combinatie ingewikkeld volgens het verslag?
De verschillen zitten onder meer op klimaat, asiel en migratie, begrotingsbeleid en de woningmarkt, waar de accenten sterk uiteenlopen.
Ligt de formatieroute met VVD en GroenLinks-PvdA nog op tafel?
Ja, de deur is niet dicht; de optie blijft bestaan, maar geldt als complex en gevoelig, met weinig enthousiasme bij partijen.
Welke alternatieven worden naast deze combinatie genoemd?
Mogelijke routes zijn een centrum-rechtse variant, een breed midden zonder uitersten, een constructie met één blok buiten de coalitie of een extraparlementair kabinet met losse steun.
Bron: trendyvandaag.nl
