In een paar uur tijd kan een onschuldige natte weg veranderen in een spiegelgladde baan; precies daarom geeft het KNMI een waarschuwing af voor extreem weer. Veel mensen onderschatten hoe snel gladheid toeslaat, zeker als je ’s ochtends vroeg vertrekt en nog half slaperig instapt.
In deze blog lees je wat er speelt, waar het mis kan gaan en hoe je jezelf vrijdag door code geel loodst zonder stress.
Wat betekent KNMI code geel?
Code geel is niet bedoeld om te schrikken, maar wel om je alert te maken. De waarschuwing loopt van donderdagavond 23.00 uur tot vrijdagochtend rond 09.00 uur, precies de uren waarin de kans op bevriezing van natte wegen piekt. In die periode kan het wegdek onverwacht veranderen door een mix van wegafkoeling, opklaringen en vocht uit eerdere neerslag.
Die combinatie zorgt voor ijzelplekken die je niet altijd ziet aankomen. Een lichte winterse bui bovenop een natte weg kan binnen seconden het verschil maken tussen grip en een glijpartij. Dit klinkt overdreven, maar dit zijn precies de momenten waarop de meeste misstappen gebeuren.
Het KNMI vraagt bestuurders daarom eerder te vertrekken, rustiger te rijden en geen onnodige capriolen uit te halen. Denk jij dat jouw vaste route ”altijd wel meevalt”? Juist dan is extra opletten de slimste keuze.
Waar de gladheid toeslaat
De waarschuwing geldt voor een groot deel van Nederland, met extra aandacht voor het noorden en oosten. Noord-Holland, Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel, Gelderland, Flevoland, Noord-Brabant en Limburg worden genoemd als regio’s waar het verraderlijk kan worden. Daar zakt de temperatuur het meest, en dus groeit de kans op plotselinge gladheidsvorming.
Voor Friesland, Groningen en Drenthe wordt lichte sneeuwval niet uitgesloten. Op open vlaktes en op bruggen kan zo’n dun laagje neerslag in minuten veranderen in een ijzige verrassing. Ook in Utrecht en Overijssel kan het glad worden op wegen die overdag vochtig bleven door druk verkeer.
Bruggen, viaducten en stukken in de schaduw blijven beruchte locaties. Als je route daarlangs gaat, reken dan op extra tijd en neem geen onnodige risico’s met inhalen of snel optrekken.
Waarom het nu plotseling glad wordt
De temperatuur duikt in de nacht richting het vriespunt, terwijl veel wegen overdag nat zijn geworden. Dat is de perfecte cocktail voor een dun ijslaagje dat je ogen lastig oppikken. Zeker wanneer het net helder wordt, lijken wegen soms droog terwijl ze dat niet zijn.
Opklaringen koelen het wegdek razendsnel af. Voeg daar nog restvocht aan toe en je krijgt precies die glijbaan waar niemand op zit te wachten. Een winterse bui, met wat lichte sneeuw of hagel, maakt het effect sterker – óók als de luchttemperatuur net boven nul blijft.
Dat verklaart waarom je op het ene stuk prima rijdt en een straat verder ineens slipgevaar hebt. Verraderlijk, juist omdat het zo grillig is.
Rijkswaterstaat aan de slag
Rijkswaterstaat zet strooiwagens in en richt zich vooral op de belangrijkste verkeersaders. Routes zoals de A1, A2, A6, A12 en A28 worden preventief behandeld om de grootste risico’s te verkleinen. De voertuigen staan stand-by om te vertrekken zodra de temperatuur rond of onder nul schiet.
Toch is strooien geen tovermiddel. Zout werkt minder goed op extreem koude wegdelen en bij plotselinge sneeuwval. Vooral bij bruggen, viaducten en bosrijke trajecten blijft het risico bestaan.
Kort gezegd: vertrouw niet blind op die glimmende zoutsporen. Ze helpen, maar jouw rijstijl bepaalt nog steeds het verschil.
Rijgedrag dat helpt
Een glad wegdek voelt altijd plotseling, maar je kunt je kansen op een veilige rit flink vergroten. Meer afstand houden is stap één, omdat je remafstand op gladheid veel langer wordt dan je gewend bent. Denk in rustige bewegingen: geen abrupte remacties, geen scherpe stuurbewegingen en geen sprintjes bij groen licht.
Controleer ook je winterbanden. Voldoende profiel is het verschil tussen grip houden of glijden, zeker op kwetsbare stukken. En ja, een volle tank is geen overbodige luxe als de file onverwacht lang wordt.
Denk je dat cruisecontrol handig is in deze omstandigheden? Het is slimmer om zelf te doseren, zodat je direct kunt reageren als het onder je wielen verandert.
Zware voertuigen en extra regels
Voor vrachtverkeer liggen de regels strenger als het winters wordt. Transporten met gevaarlijke stoffen mogen niet rijden bij zicht onder 200 meter door sneeuw of mist. Dat vermindert het risico op grote incidenten.
Chauffeurs van zware voertuigen moeten met nog meer marge rijden, simpelweg omdat de remafstand veel groter is. Eén klein foutje kan grote gevolgen hebben. Daarom passen transportbedrijven hun planning aan, stellen ritten uit en zorgen dat chauffeurs de laatste updates hebben.
Herken de risicoplekken
Bruggen en viaducten zijn kouder omdat ze aan alle kanten in de lucht hangen. Daardoor vriest het wegdek daar sneller en soms ook dieper. Het resultaat: ijs op plekken waar je het niet verwacht.
Schaduwrijke delen, bijvoorbeeld onder bomen of langs hoge gebouwen, blijven langer vochtig en koud. Zelfs als de rest van de weg prima lijkt, kan zo’n strook ineens spiegelglad zijn. Precies daar ontstaan veel glijmomenten.
Vraag jezelf onderweg steeds af: rijd ik nu over zo’n plek die kouder is dan de rest? Dat kleine moment van nadenken kan je wegligging redden.
Hoe lang code geel duurt
Het KNMI blijft de situatie door de nacht en ochtend volgen en past de waarschuwing aan als dat nodig is. Voor nu blijft het bij code geel, met de verwachting dat de gladheid rond het middaguur grotendeels afneemt. Dat is goed nieuws, al blijft lokale voorzichtigheid op schaduwplekken verstandig.
Ga je vrijdagochtend vroeg op pad, plan dan extra tijd in. De combinatie van bevriezing en winterse buien maakt de spits drukker en onvoorspelbaarder dan normaal. Even de KNMI-app of website checken voor vertrek kan je een hoop gedoe schelen.
Praktisch de weg op met code geel
- Vertrek eerder dan normaal en rijd met een lagere snelheid.
- Houd meer afstand en vermijd plotselinge manoeuvres.
- Check je bandenprofiel en zorg voor schone ruiten en voldoende brandstof.
FAQ
Wat houdt KNMI code geel precies in voor weggebruikers?
Code geel betekent dat het weer risico’s oplevert, maar dat je met voorzorgsmaatregelen veilig op pad kunt; in dit geval gaat het om een grote kans op gladheid door bevriezing en winterse buien.
Wanneer is de kans op gladheid het grootst volgens deze waarschuwing?
Tussen donderdag 23.00 uur en vrijdagochtend rond 09.00 uur is de kans het grootst, omdat natte wegen dan kunnen bevriezen door wegafkoeling, opklaringen en restvocht.
Welke provincies hebben de meeste kans op gladheid?
Vooral in Noord-Holland, Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel, Gelderland, Flevoland, Noord-Brabant en Limburg wordt verraderlijke gladheid verwacht, met extra aandacht voor het noorden en oosten.
Helpt strooizout genoeg als ik vroeg vertrek?
Strooien helpt, zeker op hoofdwegen zoals de A1, A2, A6, A12 en A28, maar zout werkt minder bij zeer koude wegdelen of plotselinge sneeuwval; je rijstijl blijft daarom doorslaggevend.
Wat kan ik zelf doen om veilig te rijden tijdens code geel?
Vertrek eerder, rijd rustiger, houd extra afstand, vermijd abrupte manoeuvres, controleer je winterbanden en neem genoeg brandstof mee voor het geval van vertraging.
Bron: KNMI
