In een medialandschap waarin elke stem telt, staat Omroep Zwart ineens in de spotlight om een minder feestelijke reden: het ledenaantal blijft achter. Dat is niet zomaar een detail, want zonder voldoende steun uit het publiek wankelt het fundament van de jongste publieke omroep.
In deze blog lees je wat er op het spel staat, hoe het zover kwam en welke stappen nog open liggen richting december.
Hoe Omroep Zwart hier belandde
De wortels van Omroep Zwart gaan terug naar de zomer van 2020, midden in de Black Lives Matter-beweging. Akwasi, nu directeur, gooide toen de knuppel in het hoenderhok met zijn uitspraak over Zwarte Piet. De woorden zorgden voor landelijke opschudding en de nasleep was fel.
Volgens Akwasi werd er vooral geoordeeld, maar kreeg hij weinig ruimte om zijn beweegredenen toe te lichten. Die ervaring, zegt hij, legde de basis voor het idee van een eigen omroep. In zijn boek ”Brieven aan Anton de Kom” noemt hij het een moreel recht om als belastingbetaler een stem te hebben binnen het publieke bestel.
Vanuit dat uitgangspunt ontstond Omroep Zwart: een omroep die ruimte wil maken voor andere perspectieven en meer representatie. De missie is helder, maar de praktijk is weerbarstig.
Ledencriterium: de harde grens
Binnen het publieke bestel geldt een duidelijke norm: zonder 100.000 leden is de plek onzeker. Voor Omroep Zwart is december het ijkpunt waarop de balans wordt opgemaakt. En precies daar wringt het.
De teller staat nu op 38.000 leden, wat een forse kloof oplevert met de vereiste grens. Akwasi erkent de ernst, maar ziet tegelijkertijd kansen. Aan het begin wist de omroep binnen korte tijd tienduizenden mensen te binden, en dat was enkel op een idee.
Nu zijn er programma’s, producties en voorbeelden die laten zien waar de omroep voor staat. De vraag is alleen of een groei van 60.000 leden in een paar maanden te realiseren valt. Je voelt het ook: dat is een ambitieuze sprint.
Wat er wél staat: producties en waardering
Ondanks de druk op de cijfers is Omroep Zwart niet onopgemerkt gebleven. De documentaireserie ”De Afhaalchinees” sleepte een nominatie in de wacht voor de Zilveren Nipkowschijf, geen kleine erkenning voor een jonge omroep. Het laat zien dat kwaliteit wordt gezien, ook als de organisatie nog in opbouw is.
Daarnaast zijn er programma’s als That’s My Jam en verschillende documentaires die zichtbaarheid brachten. Dat helpt voor het profiel van de omroep en voor het vertrouwen van kijkers. Toch ontbreekt er volgens Akwasi nog iets essentieels: journalistieke aanwezigheid in het nieuwsritme.
Daarom ligt er een wens voor een actualiteitenprogramma op tafel. De plannen zijn er, al ontbreken details. De focus verschoof de afgelopen jaren naar cultuur, human interest en documentaires, maar nu wil de omroep nadrukkelijker meedoen in het dagelijkse nieuws.
Botsen met de gevestigde orde
Omroep Zwart kiest bewust voor een andere toon en aanpak dan de traditionele spelers in het publieke bestel. Eigen keuzes in vorm, taal en uitstraling maken deel uit van de identiteit. Of zoals Akwasi het verwoordt: nieuwe taal, een nieuw vocabulaire en de durf om te onderzoeken.
Dat soort vernieuwing opent deuren, maar levert ook frictie op. Akwasi benoemt dat er in de laatste honderd jaar geen omroepdirecteur was die op hem lijkt. Dat is soms eenzame grond, maar volgens hem ook precies waarom het nodig is.
Het doorbreken van gewoontes en het toevoegen van nieuwe perspectieven ziet de omroep als een reden van bestaan. Of je dat vernieuwend of confronterend vindt, het gesprek is in elk geval in beweging.
Vijandigheid als vaste bijrijder
Sinds de start is er weerstand, zegt Akwasi, en dat hoort bij de rol die hij vervult. Die vijandigheid maakt hem naar eigen zeggen niet harder, maar scherper. In zijn woorden: het maakt hem beter.
Of politiek Den Haag een warm hart toedraagt aan het voortbestaan, blijft onduidelijk. Dat maakt de komende maanden extra spannend. December fungeert als meetmoment waarop de ledenstand definitief telt.
Tot die tijd is het afwachten, werven en hopen op voldoende draagvlak. En ja, dat is een rollercoaster: optimisme en onzekerheid zitten dicht op elkaar.
Tussen ideaal en realiteit
Akwasi benadrukt dat Omroep Zwart meer is dan een omroep met een uitzendschema. Hij ziet het als een project dat gaat over de toekomst van Nederland en het volwaardig representeren van iedereen. Dat klinkt idealistisch, en dat is het ook.
Maar idealen moeten wel kunnen landen in systemen met harde voorwaarden. De grens van 100.000 leden is zo’n keiharde voorwaarde. Zonder die steun bestaat er geen plek in het publieke bestel.
Daarom draait de komende periode om een intensieve campagne om nieuwe leden binnen te halen. De klok tikt en het speelveld is helder.
De sprint naar december
Wat gebeurt er als de 100.000 leden niet worden gehaald? Dan dreigt het doek te vallen, hoe pijnlijk ook na vijf jaar opbouwen. Voor het team voelt het als een alles-of-niets-fase waar elk getal en elk gesprek telt.
Intussen kun je je afvragen of de opgebouwde zichtbaarheid en de nominaties genoeg zijn om de slag te maken. Waardering is mooi, maar ledencijfers beslissen. En precies daar zit de uitdaging: sympathie omzetten in lidmaatschap.
Hoe dit afloopt, weten we pas in december. Tot die tijd is het alle hens aan dek.
Waar draait de ledenstrijd echt om?
Bij Omroep Zwart gaat het om meer dan een spreadsheet met aantallen. Het draait om erkenning, een plek aan tafel en de mogelijkheid om het nieuws en verhalen vanuit meerdere invalshoeken te brengen. Daar koppelen ze hun bestaansrecht aan vast.
De omroep ziet zichzelf bijna als een goed doel dat werkt aan een eerlijker beeld in de media. Tegelijkertijd zijn er regels die voor iedereen gelden. En juist dat maakt de situatie zo spannend: waarden botsen niet, maar tellen doen ze evenmin zonder leden.
Zie het als een weegschaal met twee schalen: missie aan de ene kant, massa aan de andere. De komende maanden bepalen welke kant doorweegt.
Wat jij merkt als kijker
Misschien vraag je je af wat dit voor jou betekent. Simpel gezegd: programmering die schuurt, verrast of aanvullende invalshoeken biedt, heeft steun nodig om te blijven bestaan. Zonder een solide basis valt die ruimte weg.
Als je behoefte hebt aan een breder palet aan verhalen, dan is zo’n omroep relevant. Niet omdat alles moet veranderen, maar omdat er iets bij mag komen. En dat was vanaf dag één het uitgangspunt.
Het is dus niet slechts een discussie onder mediamensen. Het gaat over wat jij straks ziet, hoort en terugvindt in het publieke debat.
De balans opmaken
Zo staat Omroep Zwart voor een cruciale keuzeperiode met een stringente voorwaarde: 100.000 leden in december is de lat. Met 38.000 leden op dit moment is de kloof groot, maar het verleden laat zien dat snelle groei niet onmogelijk is.
De campagne moet laten blijken of sympathie zich vertaalt in concrete steun. Ondertussen is er waardering vanuit de sector, zichtbaar in nominaties en positieve reacties op programma’s. Toch wil de omroep opschuiven richting journalistieke actualiteit, om een stevigere plek in het nieuws te pakken.
Daar liggen plannen, al zijn details schaars. Wordt dit een blijvende plek in het publieke bestel of een kort hoofdstuk in de omroepgeschiedenis? December geeft het antwoord.
FAQ
Wat is het belangrijkste probleem waar Omroep Zwart nu tegenaan loopt?
Het ledenaantal blijft achter op de norm binnen het publieke bestel: voor december zijn 100.000 leden nodig, terwijl de teller nu op 38.000 staat.
Waarom is december zo bepalend voor Omroep Zwart?
In december wordt de ledenstand opgemaakt en volgt het oordeel of de omroep binnen het publieke bestel kan blijven, gebaseerd op het vereiste aantal leden.
Welke programma’s van Omroep Zwart kregen erkenning?
De documentaireserie ”De Afhaalchinees” werd genomineerd voor de Zilveren Nipkowschijf, en daarnaast zorgden That’s My Jam en diverse documentaires voor zichtbaarheid en positieve reacties.
Wil Omroep Zwart zich meer met actualiteit bezighouden?
Ja, Akwasi wil een actualiteitenprogramma lanceren om sterker aanwezig te zijn in het dagelijkse nieuwsdebat; plannen bestaan, maar verdere details zijn nog niet gedeeld.
Wat gebeurt er als Omroep Zwart de 100.000 leden niet haalt?
Dan dreigt het doek te vallen voor de omroep, ondanks de opgebouwde zichtbaarheid en waardering; de komende maanden zijn daarom gericht op een intensieve ledenwervingscampagne.
Bron: TrendyVandaag
