In Nederland hoor je het vaker: systemen die hun rek kwijt zijn, en in Ter Apel wordt de opvangcrisis elke keer opnieuw voelbaar. Als het aanmeldcentrum volloopt, verschuift het probleem naar andere plekken, die net zo snel tegen hun limieten aanlopen.
In deze blog lees je waarom de asielopvang in Ter Apel weer uit zijn voegen barst, welke afspraken er zijn, en wat er nodig is om het tij te keren.
Cijfers die blijven knellen
In Ter Apel is afgesproken dat maximaal 2.000 mensen tegelijk in het aanmeldcentrum verblijven. Toch ligt het aantal weer hoger, met recent 2.048 asielzoekers op de teller. Dat lijkt een klein verschil, maar het effect is groot: spanning op voorzieningen, overvolle slaapruimtes en onrust in het dorp.
De overschrijding is geen incident meer, maar een terugkerend patroon. Elke keer dat de aantallen oplopen, schuiven de problemen door in de keten. Het gevolg: boetes, frustratie en een gevoel van machteloosheid bij iedereen die ermee te maken heeft.
Boetes en afspraken met coa
De gemeente Westerwolde, waar Ter Apel onder valt, heeft opnieuw een boete van 50.000 euro opgelegd aan het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA).
Daarmee is het totaal aan sancties opgelopen tot ruim 1,3 miljoen euro. Blijft de situatie aanhouden, dan kan het bedrag stijgen tot het wettelijke plafond van 5 miljoen euro.
Die boetes komen voort uit een duidelijke afspraak: niet boven de grens van 2.000 asielzoekers. Volgens de gemeente is dit het maximum dat de locatie, de omgeving en de veiligheid aankan. Toch blijkt het telkens moeilijk om binnen die limiet te blijven.
Winteropvang biddinghuizen raakt vol
Om lucht te creëren, opende twee weken geleden een tijdelijke winteropvang in Biddinghuizen (Flevoland). Daar kunnen 1.250 mensen terecht, bedoeld als noodventiel voor de koude maanden. In het begin werkte dat: het aantal in Ter Apel daalde van ruim 2.000 naar ongeveer 1.700.
Maar de opluchting was van korte duur. Nu Biddinghuizen snel vol raakt, stokt de doorstroming weer. Mensen die zouden moeten verplaatsen, blijven in Ter Apel slapen, met opnieuw noodbedden, drukte op gangen en te weinig privacy.
Doorstroming als zwakke schakel
Het COA wijst op een knelpunt dat niet alleen over aantallen gaat, maar vooral over doorstroming. Duizenden statushouders – mensen met een verblijfsvergunning – zitten vast in opvanglocaties omdat er geen woningen beschikbaar zijn. Zolang zij niet kunnen verhuizen, komt er geen plek vrij voor nieuwe instroom.
Gemeenten hebben de taak om statushouders te huisvesten, maar lopen tegen woningnood aan. Nieuwbouw stagneert, sociale huur is schaars en lokale weerstand helpt niet mee. Zo ontstaat een domino-effect dat in Ter Apel zichtbaar wordt.
Effect op bewoners en asielzoekers
In de omgeving is het geduld op. Bewoners noemen de situatie uitzichtloos, omdat beloofde verbeteringen telkens uitblijven. Het dorp leeft met voortdurende spanning en onvoldoende grip op wat er speelt.
Voor asielzoekers zelf zijn de omstandigheden ook zwaar. Zij wachten soms dagen of weken tot de registratie start. In overvolle zalen en in de wintermaanden knelt alles net iets harder.
Tien maanden rust, daarna terugval
Vorig jaar leek het even goed te gaan: gedurende tien maanden bleef Ter Apel onder de afgesproken grens. In september kantelde het beeld opnieuw. Door sluiting van tijdelijke opvanglocaties elders in het land, liep de druk direct op.
Sinds die omslag lukt het niet meer om de aantallen neerwaarts te sturen. De winteropvang was een noodoplossing, maar blijkt onvoldoende. Instroom neemt niet af, uitstroom stokt, en het systeem loopt vast.
Coa onder kritiek en verdediging
Het COA krijgt het verwijt te traag te handelen en niet voldoende te communiceren. Lokale bestuurders en landelijke politici zetten het mes erin en vragen om meer regie en tempo. De organisatie benadrukt ondertussen dat de complexiteit groot is en dat zij de woningnood of politieke keuzes niet kan sturen.
Volgens een woordvoerder doet het COA er alles aan om humane opvang te organiseren, maar dat de rek eruit is. Die boodschap overtuigt niet iedereen, want voor velen is Ter Apel hét symbool van beleid dat al te lang hapert.
Politieke strijd om migratiebeleid
De chaos in Ter Apel wakkert de discussie in Den Haag aan. Politieke partijen gebruiken de situatie om hun visie op migratie en opvang te benadrukken. De tegenstellingen zijn klassiek, maar daarom niet minder scherp.
Aan de rechterkant klinkt de oproep om de instroom te beperken en het beleid te verstrakken. Linkse partijen leggen de nadruk op menswaardige opvang en voldoende capaciteit. Geert Wilders (PVV) sprak van jarenlang slap beleid, terwijl partijen als D66 en GroenLinks waarschuwen dat afbouw van opvang de problemen juist vergroot.
De financiële rekening loopt op
Intussen worden de kosten hoger. De boetes voor het COA zijn zichtbaar, maar niet het hele verhaal. Gemeenten betalen voor extra veiligheid, schoonmaak en zorg, terwijl het Rijk noodvoorzieningen en tijdelijke locaties financiert.
Critici noemen het dweilen met de kraan open. Zolang woningnood, trage procedures en ontbrekende regie voortduren, blijft Ter Apel dezelfde knelpunten laten zien. De prijs van uitstelgedrag wordt met de maand tastbaarder.
Wat is er nu nodig?
De roep om een landelijk verdeelplan klinkt luider. Het idee: druk eerlijk spreiden over gemeenten, zodat niet één plek de volledige belasting draagt. Maar zonder politieke wil blijft dat plan een papieren tijger.
Daarnaast moet er ruimte komen voor statushouders om door te stromen. Pas wanneer zij kunnen verhuizen, ontstaat er lucht in de keten. Klinkt logisch, maar zonder woningen blijft het bij goede bedoelingen.
Een land verdeeld over opvang
Ter Apel laat zien hoe verdeeld Nederland is over asielopvang. Voor de één draait het om menselijkheid en plicht, voor de ander om grenzen aan wat kan. Intussen stapelen praktijkproblemen zich op, van volle zalen tot boze bewoners.
Zonder een stevig nationaal plan blijven dezelfde beelden terugkeren. Zeker met de winter voor de deur is snelle verbetering niet waarschijnlijk. De vraag is dus niet óf, maar hoelang dit nog zo doorgaat.
FAQ
Wat betekent de opvangcrisis in Ter Apel voor asielzoekers?
De opvangcrisis zorgt voor overvolle slaapzalen, weinig privacy en vertraging bij de start van de registratie. In de praktijk betekent dit dat mensen langer moeten wachten en soms noodgedwongen in Ter Apel blijven slapen omdat doorstroming stokt. Vooral in de winter zijn de omstandigheden extra belastend.
Waarom krijgt het COA boetes van de gemeente Westerwolde?
Er is een afspraak dat in Ter Apel maximaal 2.000 asielzoekers tegelijk worden opgevangen. Wanneer die grens wordt overschreden, volgt een boete, recent 50.000 euro per keer. Het totaal is opgelopen tot ruim 1,3 miljoen euro en kan doorlopen tot een wettelijk maximum van 5 miljoen euro.
Helpt de winteropvang in Biddinghuizen tegen de opvangcrisis?
In eerste instantie wel: het aantal in Ter Apel daalde van ruim 2.000 naar ongeveer 1.700. Maar omdat Biddinghuizen (1.250 plekken) snel volstroomt, valt het effect weg en stokt de doorstroming opnieuw. Daardoor blijft Ter Apel alsnog boven de afgesproken grens uitkomen.
Waarom stokt de doorstroming in de asielopvang?
Duizenden statushouders kunnen niet verhuizen door een tekort aan woningen, waardoor opvangplekken bezet blijven. Gemeenten kampen met woningnood, vertraging bij nieuwbouw en soms lokale weerstand. Door die kettingreactie ontstaan in Ter Apel telkens weer knelpunten.
Wat is volgens betrokkenen nodig om de opvangcrisis te doorbreken?
Een landelijk verdeelplan om de druk eerlijk te spreiden en meer huisvesting voor statushouders zijn essentieel. Zonder politieke wil en extra woonruimte blijft de keten vastlopen. Tot die tijd blijven boetes, volle zalen en tijdelijke noodoplossingen elkaar afwisselen.
Bron: trendyvandaag.nl
