Weet je nog die belofte van vooruitgang en betaalbare energie, gekoppeld aan grote groene plannen? Het gesprek over de fouten van Rob Jetten gaat vooral over wat dat beleid deed met je portemonnee en je vertrouwen.
In deze blog duiken we in de keuzes, de rekeningen en de gevolgen, zodat je zelf kunt beoordelen wat er echt is gebeurd en wat dat voor jou betekent.
Klimaatfonds en subsidies
Het Nationaal Klimaatfonds kreeg een ongekend budget van vijfendertig miljard euro om Nederland groener te maken. De bedoeling was helder: met windparken, waterstof en isoleren zou ons land versneld verduurzamen.
In de praktijk raakte het geld versnipperd over talloze projecten zonder strak overzicht. Het Planbureau voor de Leefomgeving keek mee en zag dat slechts een klein deel van de maatregelen echt aantoonbaar effect had.
Van de tweeëntachtig beoordeelde maatregelen leverden er twaalf meetbare resultaten op. Ondanks die magerheid bleef de boodschap dat de koers noodzakelijk was.
Tegelijkertijd luidde de Algemene Rekenkamer de noodklok: de administratie klopte niet en onderbouwingen bij subsidies ontbraken regelmatig. Dat voedde kritiek dat veel geld verdween in losse initiatieven, zonder dat duidelijk was wat het precies opleverde.
De combinatie van hoge bedragen en beperkte grip werd een pijnlijk punt.
Wind op zee en hogere kosten
De windparken op de Noordzee moesten het kroonstuk worden van de energietransitie. Maar in oktober 2023 kwam er een tegenvaller van veertig miljard euro boven op de eerdere raming.
Oorzaken lagen in stijgende materiaalprijzen, personeelskrapte en het weren van leveranciers uit landen als China. Nieuwe contracten tegen duurdere tarieven waren het gevolg, en die kosten komen uiteindelijk bij de gebruiker terecht.
Volgens het FD zouden huishoudens ongeveer tien procent meer voor stroom gaan betalen. De minister erkende dat de elektriciteitsprijs fors zou oplopen en hield vol dat dit later zijn waarde zou bewijzen.
Ondertussen klonken zorgen vanuit de hoek van biologen over het effect van tienduizenden windmolens op het zeeleven. De spanning tussen natuur, kosten en klimaatdoelen werd hiermee zichtbaar.
Het prestigeproject kreeg daarmee een stevige rand.
Dwangmaatregelen en slimme apparaten
Om de druk op het volle stroomnet te verlagen, wilde de minister bedrijven verplichten minder te verbruiken tijdens piekuren. Dat werd gepresenteerd als onorthodox en nodig om uit de knel te komen.
Voor huishoudens lag een systeem klaar waarbij slimme laadpalen en warmtepompen op afstand uitgeschakeld konden worden. Daarmee zou het netwerk efficiënter worden benut, zo was het idee.
Veel mensen hoorden vooral: verlies van regie over eigen warmte en vervoer. Wil jij dat iemand anders bepaalt wanneer je auto oplaadt of je verwarming draait?
De gedachte om dit verplicht te maken, riep weerstand op. Het raakte een gevoelige snaar over autonomie in huis.
En als beleid wantrouwen oproept, wordt elke storing een symbool.
Waterstof en weinig resultaat
Nederland moest een Europese spil worden voor waterstof. Miljarden aan subsidies gingen naar grote spelers als Shell, Vattenfall en Tata Steel.
De belofte was een flinke CO2-reductie en een nieuwe industrie. Veel initiatieven kregen echter geen vaste grond of bleken technisch niet haalbaar.
Het Planbureau voor de Leefomgeving kwalificeerde de reductie als beperkt en de risico’s als zeer groot. Terwijl bedrijven grote steun ontvingen, werden burgers aangespoord korter te douchen en de thermostaat omlaag te draaien.
Dat contrast voelde wrang: grote zakken geld voor de industrie, kleine dagelijkse offers voor huishoudens. Je hoeft geen rekenwonder te zijn om je af te vragen: levert dit wel genoeg op?
Boekhouding en chaos
De Algemene Rekenkamer kwam in 2023 met stevige conclusies over het ministerie van Klimaat en Energie. Dossiers waren incompleet, controle op subsidies schoot tekort en aanzienlijke bedragen waren niet traceerbaar.
Dat is niet iets kleins als het over miljarden gaat. Een sprekend voorbeeld: driehonderdvijfennegentig miljoen euro voor de biomassacentrale in Diemen.
De subsidie werd toegekend terwijl biomassa al onder vuur lag als niet-duurzaam. Interne signalen wezen erop dat men wist dat dit gedoe zou opleveren zodra het publiek werd.
Ondanks die bestuurlijke wanorde werd de minister tijdelijk doorgeschoven naar Financiën toen Sigrid Kaag vertrok. De ironie was niet te missen: wie intern de cijfers niet strak heeft, kreeg de rijksbegroting onder zijn hoede.
Dat voedde het beeld van beleid met veel ambitie en weinig grip.
De energierekening thuis
De belofte was dat verduurzaming de kosten zou drukken. De uitkomst ging de andere kant op: in 2023 had Nederland de hoogste gasprijs van Europa.
Belastingen gingen omhoog, terwijl compensatie afnam. Daarnaast lagen plannen op tafel die autorijden duurder maakten.
Denk aan meer aanschafbelasting op benzine- en dieselauto’s en duurdere brandstof door bijmenging van biobrandstof. Zelfs binnen coalitiepartijen als VVD en CDA klonken twijfels, omdat de burger op grote kosten zou worden gejaagd.
Voel jij dat ook in je maandlasten? De energietransitie werd voor veel huishoudens vooral een hogere rekening.
En als iets in de knip bijt, blijft het lang hangen.
Reizen en voorbeeldgedrag
Intussen werd er op gedrag gelet, en dan met name op vliegen. Terwijl Nederlanders werd gevraagd minder te vliegen, pakte de minister zelf regelmatig het vliegtuig.
In 2023 vloog hij bijvoorbeeld naar Argentinië voor een privébezoek en gebruikte hij het regeringsvliegtuig binnen Nederland. In april 2025 viel het op dat een Kamerreis naar Zuid-Amerika werd gecombineerd met een privéverblijf.
Later gaf hij toe geen heilig boontje te zijn. De bruiloft in Spanje, met gasten die per vliegtuig arriveerden, zette nog eens een streep onder die spanning tussen boodschap en praktijk.
Het probleem met voorbeeldgedrag is simpel: mensen letten erop. Als het schuurt, dan schuurt het hard.
Uitspraken en geloofwaardigheid
Een reeks opmerkelijke momenten duwde de geloofwaardigheid verder onder druk. Tijdens een debat viel een opmerking over kroonprinses Amalia slecht.
In een talkshow werd een heldhaftig oorlogsverhaal verteld dat achteraf uit een film bleek te komen. Daarbovenop kwam gelach toen in een tv-programma een journalist werd weggezet als fascist.
Zulke momenten lijken klein, maar stapelen op tot een imago van iemand die zich verheven voelt. En vertrouwen dat beschadigd is, herstelt traag.
Wie politiek bedrijft, moet woorden wegen als medicijnen: de juiste dosering maakt het verschil. Een misstap kan weken doorwerken, zeker in een tijd waarin alles wordt teruggekeken.
Draai in migratie en stikstof
Richting de verkiezingen van 2025 verschoof de toon. Ineens werd gesproken over strengere asielmaatregelen en een realistischer stikstofkoers.
Dat contrasteerde met eerdere pleidooien voor ruimere migratie en snellere klimaatdoelen. Critici noemden het electorale tactiek.
De analyse: woorden gingen naar rechts, beleid bleef links. Of jij dat ook zo ziet, hangt af van hoe je de som van daden en uitspraken optelt.
Een koers die draait vlak voor de stembus roept altijd vragen op. Is het inzicht, noodzaak of marketing?
Wat blijft er over?
Als je de balans opmaakt, zie je vooral hoge rekeningen, ambitieuze trajecten en een ministerie dat moeite had met de eigen cijfers. De beloofde stap vooruit voelde voor veel mensen als een dure sprong in het duister.
Het gat tussen politiek en burger werd merkbaar groter. Heeft dit Nederland vooruitgebracht of juist op kosten gejaagd voor jaren?
Die vraag blijft kleven, juist omdat de getallen zwaar wegen. Een brede glimlach wint het zelden van een nuchtere spreadsheet.
“Veel geld, weinig grip — en uiteindelijk betaalt de burger de rekening.”
FAQ
Wat bedoelen we met ’de fouten van Rob Jetten’ in deze context?
Het gaat om keuzes en maatregelen tijdens zijn periode als klimaatminister en partijleider die leidden tot hoge kosten, zwakke onderbouwing en beperkte meetbare resultaten.
Waarom ligt het Nationaal Klimaatfonds onder een vergrootglas?
Omdat het budget van vijfendertig miljard euro over veel projecten werd verdeeld, terwijl slechts een klein deel aantoonbaar effect had volgens analyses van het Planbureau voor de Leefomgeving.
Hoe raakten de windparken op zee mijn energierekening?
Door veertig miljard euro aan extra kosten en duurdere contracten, wat volgens het FD resulteerde in circa tien procent hogere stroomprijzen voor huishoudens.
Wat ging er mis met de subsidies en boekhouding?
De Algemene Rekenkamer signaleerde in 2023 dat contracten ontbraken, controles tekortschoten en grote sommen niet goed waren te herleiden, met als voorbeeld de subsidie voor de biomassacentrale in Diemen.
Waarom is er discussie over voorbeeldgedrag en communicatie?
Door frequente vluchten, het combineren van werk- en privéreizen en opvallende uitspraken, wat de geloofwaardigheid aantastte en het verschil blootlegde tussen beleid en praktijk.
Bron: NieuwRechts
